Pięć lat po zakończeniu wojny rosyjsko-japońskiej (1904-1905), która przyczyniła się do gwałtownego rozwoju japońskiej branży filmowej, Ken’ichi Kawaura, właściciel wytwórni Yoshizawa Shōten, sfinalizował swój najbardziej ambitny projekt – umiejscowiony w szóstej sekcji Asakusy nowoczesny park rozrywki Luna Park (Runa Pāku), otwarty 10 września 1910 roku. Budowa i wyposażenie imponującego obiektuCzytaj dalej
Miesiąc: Styczeń 2020
Jak reklamowano w Japonii w 1900 roku film z powstania bokserów
Plakaty filmowe (i trailery, i omówienia w książkach filmoznawczych, i relacje znajomych) potrafią wzbudzić oczekiwania względem filmu, którym ten nie jest w stanie sprostać. Jest tak nie od dziś, ani nie od wczoraj. Tak samo było w przypadku plakatów reklamujących pokazy japońskiego filmu z powstania bokserów, zrealizowanego na zlecenie YoshizawaCzytaj dalej
Futurystyczne wizje Alberta Robidy we wczesnej recepcji filmu w Japonii
Wczesna promocja i recepcja kina w Japonii koncentrowała się na technologicznym wymiarze nowego medium. Aparaty projekcyjne traktowane były jako ucieleśnienie potęgi naukowej Zachodu, do osiągnięcia której Japonia winna dążyć, i atrakcja sama w sobie, zwłaszcza dla osób zainteresowanych nauką i nowinkami technologicznymi. Wstęp do Automatycznej fotografii (Jidō shashinjutsu), pierwszej obszernejCzytaj dalej
Kinetoskop – pierwsza technologia filmowa w Japonii
Informacje o technologiach filmowych w japońskiej prasie Zalążek świadomości medium umożliwiającego zapis i odtwarzanie „ruchomych fotografii” pojawił się w Japonii – przynajmniej w ograniczonym zakresie – na długo przed tym, jak trafiły tam pierwsze urządzenia filmowe. Misja cywilizacyjna epoki Meiji pociągała za sobą konieczność zapoznania się z najnowszymi trendami naukowymiCzytaj dalej
Obrazkowa wojna z czerwonym zagrożeniem
Subiektywna dziesiątka najlepszych antykomunistycznych historii w amerykańskim komiksie lat 50. XX wieku. Zimna wojna odcisnęła się silnym piętnem na amerykańskiej kulturze popularnej, zwłaszcza filmie i komiksie. Jej popkulturowe dziedzictwo stanowią setki mniej lub bardziej otwarcie antykomunistycznych narracji, tworzonych ze zmiennym natężeniem niemal od chwili zakończenia II wojny światowej aż doCzytaj dalej
Japonia w katalogu firmy braci Lumière
Pierwsze filmy, jakie nakręcono w Japonii, nie powstały z myślą o widowni krajowej, lecz widzach europejskich, głodnych nowinek i widoków z odległych krain. Zrealizował je François-Constant Girel, francuski operator, który został wysłany do Japonii przez braci Lumière, by pomógł Katsutarō Inabacie – importerowi pierwszych kinematografów – w organizacji pokazów, jednocześnieCzytaj dalej
„Album fotografii z incydentu w północnych Chinach”
W latach 1899-1901 na terenie północo-wschodnich Chin toczyło się tzw. powstanie bokserów, skierowane przeciw dynastii Qing i cudzoziemcom. W czerwcu 1900 roku do stłumienia buntu, na tym etapie wspieranego już przez panującą dynastię, przystąpiły oddziały koalicji ośmiu mocarstw (Niemcy, Wielka Brytania, Japonia, Rosja, USA, Francja, Włochy, Austro-Węgry). Powstanie cieszyło sięCzytaj dalej
Anglojęzyczne artykuły w „Kinema Record”
„Kinema Record” (alternatywnie „Kinema rekōdo”) był magazynem filmowym wydawanym w Japonii w latach 1913-1917. Pismo zrzeszało progresywnych miłośników kina, którzy dali początek nieformalnemu Ruchowi Czystego Filmu (Jun’eigageki undō), mającemu ambicję modernizacji japońskiego kina przez upodobnienie go do kina zachodniego. Nazwa „Kinema Record” wprowadzona została w piątym numerze, wcześniej zaś magazynCzytaj dalej
„Japanese Story-Tellers from the French of Jules Adams by Osman Edwards”
W czwartej odsłonie cyklu o misemono poświęciłem sporo miejsca teatrowi yose, stanowiącemu niejako japoński odpowiednik amerykańskiemu wodewilu i brytyjskiego music-hallu, czyli widowisk składających się z niepowiązanych ze sobą atrakcji, takich jak piosenki, taniec, skecze, krótkie formy dramatyczne, akrobatyka, tricki magiczne czy sztuczki zwierząt. W „japońskim wodewilu” najważniejszą rolę odgrywały zróżnicowaneCzytaj dalej
Kina w tokijskiej dzielnicy filmowej Asakusa w latach 30 i 40. XX wieku
Niedawno zamieściłem w Galerii wybór wczesnych japońskich plakatów filmowych udostępnionych przez Narodowe Centrum Filmowe, działające przy Narodowym Muzeum Sztuki Współczesnej w Tokio. Na stronie internetowej muzeum zamieszczono również wybór fotografii japońskich kin z lat 30. i 40. XX wieku. Poniżej prezentuję fotografie trzech kin położonych w tokijskiej dzielnicy Asakusa, stanowiącejCzytaj dalej
Wczesne japońskie plakaty filmowe z kolekcji Narodowego Centrum Filmowego
Narodowe Centrum Filmowe działające przy Narodowym Muzeum Sztuki Współczesnej w Tokio udostępniło w ubiegłym roku elektroniczne wersje części swoich zbiorów wczesnych japońskich plakatów filmowych. Wówczas zupełnie mi to umknęło, a na plakaty natknąłem się wczoraj – tradycyjnie już – szukając w Internecie całkiem innych rzeczy. Pomyślałem więc, że jest toCzytaj dalej
Civil Religion a amerykańskie kino głównego nurtu
Co nas drażni w amerykańskim kinie? Gdy przyjrzeć się ogólnodostępnym polskim portalom filmowym pod kątem amerykańskich produkcji główno-nurtowych można dostrzec ciekawą zależność – niesłabnące zainteresowanie tego typu kinematografią połączone z intensywną jej krytyką. Krytyka ta nie odnosi się – o dziwo – do wszystkich aspektów hollywoodzkiego kina będących konsekwencją jegoCzytaj dalej
Shōzō Makino i Matsunosuke Onoe: Ojciec filmu japońskiego i jego największa gwiazda
Powiedzieć o nim, że był gwiazdą, to za mało. Matsunosuke Onoe był fenomenem. W szczytowym okresie jego kariery na terenie tokijskiej dzielnicy Asakusa, stanowiącej wówczas rozrywkowe centrum Japonii, znajdowały się trzy kina, w których wyświetlano po trzy różne filmy z Onoe w roli głównej. Co dziesięć dni każde z nichCzytaj dalej
Fotografie aktorów kabuki z lat 1878-1888
Przeszukując zasoby Internetu w poszukiwaniu fotografii Ichikawy Danjūrō IX, natrafiłem na interesujący album znajdujący się w kolekcji British Museum. Album zawiera czterdzieści dwie fotografie z lat 1878-1888, przedstawiające aktorów teatru kabuki w rolach, w których wówczas występowali. Fotografie mają popularny wówczas format wizytówkowy (carte de visite), zaś utrwalone zostały wCzytaj dalej
Historia 47 roninów na fotografiach Kazumasy Ogawy
Kazumasa Ogawa (1860-1929), znany również jako Isshin Ogawa i Kazuma Ogawa, należał do grona najpopularniejszych fotografów okresu Meiji. Jego ojciec był wasalem wpływowego klanu samurajskiego Matsudaira, który stracił na znaczeniu wraz z obaleniem siogunatu i otwarciem się Japonii na świat. W młodości Ogawa pobierał nauki fotografii u Renjō Shimooki, zaśCzytaj dalej
Chūshingura okiem redakcji „Life” w 1943 roku
Jakiś czas temu mogliście przeczytać tu obszerny tekst o historii 47 roninów, jej żywocie na deskach japońskiego teatru i jej filmowych interpretacjach. Dziś chciałbym Wam zaprezentować artykuł poświęcony tej opowieści i inspirowanej nią sztuce teatralnej, który ukazał się w magazynie „LIFE” w numerze z 1 listopada 1943 roku. Jak łatwoCzytaj dalej
Mockbusting w wersji vintage: Chaty wuja Toma
Przed kilkoma miesiącami prezentowałem tu zestawienie kadrów z filmów Predator i Robowar. Zestawienie to miało na celu zilustrować skrajny wariant mockbustingu, rozumianego jako praktyka tworzenia filmów mających kapitalizować na popularności lub kampanii marketingowej innych tytułów. Mockusting jest zjawiskiem zróżnicowanym, w tym konkretnym przypadku przyjął jednak postać ekstremalną – Bruno MatteiCzytaj dalej
Mockbusting po włosku: „Predator” vs. „Robowar”
Niniejsza odsłona Galerii stanowi suplement do opublikowanego na początku roku zestawienia plakatów (w większości) amerykańskich przebojów filmowych i ich włoskich imitacji. Od tego czasu kilkanaście osób pytało mnie, do jakiego stopnia producenci i reżyserzy z Półwyspu Apenińskiego „inspirowali się” zagranicznymi tytułami. Wbrew pozorom odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa,Czytaj dalej
Włoskie imitacje zagranicznych przebojów filmowych
Zacznijmy od radykalnej tezy. Niemal każda kinematografia narodowa posiada segment produkcji eksploatacyjnej. Kinematografia włoska jest eksploatacyjna z definicji. Każda formuła gatunkowa, jaka wykształciła się na jej gruncie – peplum, spaghetti western, giallo, kino kanibalistyczne etc. – została przez nią wyciśnięta do ostatniego lira, a następne porzucona, zwykle bez jakichkolwiek próbCzytaj dalej
Transujące roboty, skacowane miasta i klony Conana: Wstęp do problematyki mockbustingu
Był rok 1999, przełom listopada i grudnia – okres wzmożonego mikołajkowo-gwiazdkowego szału zakupów. Przedzierając się przez targowisko, będące ostatnim odcinkiem trasy wiodącej od mojego liceum do dworca autobusowego, w otaczającym mnie gwarze wyłowiłem słowo, którego nie spodziewałem się w tym miejscu usłyszeć – anglojęzyczni cudzoziemcy stanowili wszak wówczas w ChrzanowieCzytaj dalej
Shakespeare w amerykańskim kinie gatunków z lat 1945-1961
Stephen Crowl dokonał niegdyś podziału historii filmu szekspirowskiego na pięć „aktów”: epokę kina niemego, w której zrealizowano kilkaset produkcji na podstawie szekspirowskiego materiału, lata 30., w których w Hollywood podjęto pierwsze próby fuzji Shakespeare’a i kina popularnego, okres wzmożonej produkcji filmów szekspirowskich od zakończenia II wojny światowej do początku latCzytaj dalej