W grudniu 2020 roku miałem przyjemność wziąć udział w Forum Filmu Japońskiego, organizowanym przez Instytut Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz tamtejsze Koło Naukowe Studiów Azjatyckich i Międzywydziałowe Koło Filmoznawców i Medioznawców. Na trzydniowe wydarzenie składały się studencko-doktorancka konferencja naukowa oraz trzy prelekcje online –Czytaj dalej
Kategoria: Kino (w) Japonii
[Wideo] Osobliwości japońskiego kina
W maju 2020 roku miałem przyjemność wziąć udział w projekcie DKF Online zorganizowanym przez działające przy Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu kino Centrum. Był to cykl transmitowanych na Facebooku rozmów o filmach i serialach, które prowadził Radosław Osiński. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. Sylwia Kołos, Krzysztof Abriszewski, Michał OleszczykCzytaj dalej
[Wideo] Co ogląda się w Japonii?
W 2019 roku miałem przyjemność organizować we współpracy z Dolnośląską Biblioteką Publiczną im. Tadeusza Mikulskiego we Wrocławiu i Stowarzyszeniem Badaczy Popkultury i Edukacji Popkulturowej „Trickster” cykl popularyzatorskich prelekcji „Oblicza japońskiego kina”. Odbyło się łącznie osiem spotkań, podczas których opowiadałem m.in. o fenomenie Godzilli, filmach o jakuzach, jidai-geki i cenzurze wCzytaj dalej
Stopniowe otwieranie się Korei Południowej na japońskie kino na przełomie XX i XXI wieku
Po publikacji wpisu poświęconego filmowi Niekoherencja (Jirimyeollyeol, 1994, Joon-ho Bong), dwójka znajomych zapytała mnie, o co chodzi w tym fragmencie o profesorze narzekającym na japońską popkulturę, która formalnie jest w Korei Południowej zakazana. Pomyślałem więc, że jest to temat na wpis. Mam wrażenie, iż fakt, że ze względu na zaszłościCzytaj dalej
„Szalony Musashi”… nie zachwyca
Wyznam Wam, że jestem absolutnym frajerem, jeśli chodzi o mastershoty. Gdy ktoś doniesie mi, że jakieś film zawiera scenę lub jej dłuższy fragment w jednym ujęciu, zaraz pędzę go sprawdzić. Zawsze! No, zazwyczaj, bo wciąż czeka mnie akcyjniak z Chrisem Hemsworthem, którego jakiś czas temu polecał mi niezrównany redaktor PrzemekCzytaj dalej
Toshirō Mifune: Symbol japońskiego kina
Jednym tylko ruchem potrafił przekazać to, na co przeciętny aktor potrzebował trzech. Wyrażał wszystko w sposób bezpośredni i śmiały, a jego wyczucie czasu było najbardziej przenikliwym, z jakim kiedykolwiek spotkałem się u japońskiego aktora. Przy całej tej szybkości cechowała go jednak zaskakująca wrażliwość[1]. Akira Kurosawa Na przestrzeni niemal pięćdziesięcioletniej karieryCzytaj dalej
„Wąż”– klasyk kina jidai-geki
Wąż (Orochi, 1925, Buntarō Futagawa) to film, który trzeba znać, jeśli chce się snobować w towarzystwie na miłośnika starej filmowej japońszczyzny. A trzeba, ponieważ to jedna z produkcji, które zmieniły oblicze tamtejszego kina historycznego. Wcześniejsze filmy historyczne, zwane kyūha (dosł. stara szkoła), były utworami o nieskomplikowanych fabułach, nastawionymi na widowiskoweCzytaj dalej
Wielcy japońscy reżyserzy filmowi… z XVIII wieku?
Jak część z Was wie, od jakiegoś czasu próbuję rozeznać się w kwestii obecności materiałów dotyczących sytuacji kina w Japonii w polskiej prasie (głównie filmowej) okresu międzywojennego. Swoje pierwsze znaleziska zamieściłem na pierwotnej wersji bloga już w 2014 roku, później zaś – bez afiszowania się na fanpejdżu – sukcesywnie dodawałemCzytaj dalej
Krótki komiks o trudnych początkach pocałunków w japońskim kinie
Jednym z elementów polityki amerykańskich władz w Japonii było promowanie otwartego wyrażania uczuć i pocałunków. Filmowa sekcja CI&E (Civil Information and Education Section), edukacyjno-propagandowe ramienia władz okupacyjnych, zachęcała wytwórnie, by włączały do filmów sceny pocałunków. Wkrótce wykształcił się specyficzny nurt filmów określanych mianem seppun eiga (filmy z pocałunkami). W lutymCzytaj dalej
Odkryte w archiwach: „Dlaczego to zrobiła?”
Dlaczego to zrobiła? (Nani ga kanojo o sō saseta ka, 1930, Shigeyoshi Suzuki) to film odkryty w archiwach – literalnie i stosunkowo niedawno. Przez ponad sześćdziesiąt lat od chwili premiery sztandarowe dzieło nurtu filmu tendencyjnego (keikō eiga) było znane wyłącznie za sprawą materiałów prasowych z epoki, wspomnień uczestników projekcji iCzytaj dalej
Japoński kinoteatr w Bangkoku z początku XX wieku
Na zdjęciu powyżej możecie zobaczyć kinoteatr The Japanese Cinematograph, który wybudował w Bangkoku w 1905 roku Tomoyori Watanabe, plantator kauczuki w Straits Settlements. Watanabe był jednym z japońskich przedsiębiorców, którzy zwrócili uwagę na kino w chwili wzrostu jego popularności w czasie wojny rosyjsko-japońskiej i postanowili na nim nieco zarobić. WCzytaj dalej
Bibliografia: Polskie publikacje o kinie Japonii w otwartym dostępie
Artykuły w czasopismach: Bobrowski, Michał, Gatunkowe pogranicza – samurajskie filmy Hideo Goshy, „Litteraria Copernicana”, nr 2(14), 2014. [LINK1] Bobrowki, Michał, Odmienność podobieństw – melodramat po japońsku, „Studia Filmoznawcze”, vol. 29, 2008. [LINK1] Bobrowski, Michał, Ziarno jałmużny. Kurosawa czyta Dostojewskiego, „Studia Filmoznawcze”, vol. 30, 2009. [LINK1] Bochniarz, Marek; Sztafiej, Przemysław, PrzeciwCzytaj dalej
[Wideo] Takashi Miike – ekstremalny twórca z krainy dziwnego kina?
Podczas ostatniej edycji Akademii Kina Światowego organizowanej przez Stowarzyszenie Nowe Horyzonty w Kinie Nowe Horyzonty we Wrocławiu miałem przyjemność wygłosić trzy prelekcje poświęcone kinu japońskiemu. Dwie pierwsze prelekcje, poprzedzające pokazy filmów Rashomon (Rashōmon, 1950, Akira Kurosawa) i Imperium zmysłów (Ai no korīda, 1976, Nagisa Ōshima), wygłosiłem na żywo. Ze względuCzytaj dalej
Historyczne konteksty japońskich filmów: „Samurajskie chorągwie”
Choć na przestrzeni swej czterdziestotrzyletniej kariery reżyserskiej Hiroshi Inagaki zrealizował ponad sto filmów, z których wiele zyskało uznanie publiczności i krytyki, sam twierdził, że w pełni zadowolony jest zaledwie z dwóch projektów – trylogii poświęconej Musashiemu Miyamoto (1954-1956) oraz Samurajskich chorągwi (Fūrin kazan, 1969). Epicki fresk historyczny, oparty na powieściCzytaj dalej
Doświadczenie filmowe w Asakusie na początku drugiej dekady XX wieku
Na początku drugiej dekady XX wieku większość kinoteatrów działających w Japonii mieściła się w głównych miastach regionów Kansai i Kantō – Kioto, Osace, Kobe, Jokohamie, przede wszystkim jednak w Tokio. To właśnie tam działały wszystkie ówczesne kina premierowe, tam też po raz pierwszy wyświetlano wszystkie filmy wyprodukowane w Japonii iCzytaj dalej
Kilka słów o debiucie reżyserskim Keisukego Kinoshity
Dwóch oszustów przybywa na niewielką wyspę, podając się za synów mężczyzny, który kilkanaście lat wcześniej próbował założyć tam stocznię. Udaje im się nakłonić naiwnych mieszkańców wyspy, w tym przedstawicieli lokalnych elit (właścicielkę gospody, szefa firmy transportowej i kierownika rybaków), do zakupu akcji ich firmy, która to miałaby jakoby zająć sięCzytaj dalej
Dejaponizacja japońskich filmów we Włoszech: „Historia karania kobiet w epoce Tokugawa”
Kilkakrotnie wspominałem już, że jestem fanem praktyk produkcyjno-dystrybucyjnych włoskiej branży filmowej z lat 60. i 70. XX wieku, obliczonych zarówno na zamaskowanie faktu, że eksportowany film jest produkcją włoską, jak i tego, że sprowadzony do Włoch film nie jest produkcją amerykańską. Jakiś czas temu opisywałem, jak Opowieść niesamowitą o garbusieCzytaj dalej
Dejaponizacja japońskich filmów we Włoszech: „Opowieść niesamowita o garbusie”
Dzieje włoskiego przemysłu filmowego z czasów, gdy w jego ramach istniała jeszcze sensowna produkcja gatunkowa, to kopalnia kapitalnych przykładów praktyk produkcyjno-dystrybucyjnych obliczonych na maskowanie faktu, że eksportowany do innych krajów Europy, USA, Afryki i Azji film jest produkcją włoską. Zdarzały się również – choć zdecydowanie rzadziej – sytuacje, w którychCzytaj dalej
[Recenzja] „Visions of Japanese Modernity: Articulations of Cinema, Nation, and Spectatorship, 1895-1925”
Historia wczesnego dyskursu kina w Japonii Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat wystąpił bezprecedensowy przyrost liczby akademickich publikacji poświęconych kinu japońskiemu. O ile jeszcze w latach 1958-1990 anglojęzyczna literatura przedmiotu ograniczała się do kilkunastu pozycji książkowych oraz pojedynczych artykułów w czasopismach filmoznawczych i medioznawczych, o tyle obecnie liczy ona już bliskoCzytaj dalej
Historyczne konteksty japońskich filmów: „Samuraj zabójca”
Ostrzeżenie: Tekst zawiera spoilery zdradzające finał filmu. Samuraj zabójca (Samurai, 1965) to piąty z dziesięciu filmów Kihachiego Okamoto z udziałem Toshirō Mifune. Jego fabuła została oparta na powieści Japonia samurajów (Samurai Nippon) Jirōmasy Gunjiego, którą na potrzeby kina zaadaptował Shinobu Hashimoto – uznany scenarzysta filmowy i wieloletni współpracownik Akiry Kurosawy.Czytaj dalej
„Rewanż Godzilli” jako meta-film?
Rewanż Godzilli (Gojira, Minira, Gabara: Ōru kaijū daishingeki, 1969, Ishirō Honda) to film, który ma bardzo zły PR, także wśród miłośników Króla Potworów. Przyznaję, że kawał czasu temu sam dałem się porwać tej fali niechęci i nie odświeżyłem sobie filmu dobre 15 lat. Kiedy więc w końcu to przedwczoraj zrobiłem,Czytaj dalej