Fakt, że w schyłkowym okresie stalinizmu w polskim dyskursie publicznym ostro krytykowano komiks jako jeden z najgorszych (jeśli nie najgorszy) aspekt amerykańskiej kultury, jest miłośnikom tego medium raczej dobrze znany, choćby za sprawą książki Adama Ruska Od rozrywki do ideowego zaangażowania: Komiksowa rzeczywistość w Polsce w latach 1939-1955. Przypuszczam jednak, że gorzej jest z samymi tekstami pierwotnymi, czyli poświęconymi komiksowi materiałami prasowymi i fragmentami z książek z tej epoki, i te, nawet osobom bardziej zainteresowanym tematem, znane są głównie w wyimkach lub w postaci omówień. Pomyślałem więc, że warto byłoby te materiały zbierać i udostępniać, tym bardziej że część z nich jest dostępna w zasobach polskich bibliotek cyfrowych. Jak pomyślałem, tak też zrobiłem.

Przed wami pierwszy z planowanej serii wpisów ze skanami materiałów prasowych dotyczących komiksów z czasów PRL-u, głównie, choć nie tylko, z lat 50. XX wieku. Na pierwszy rzut idzie pierwsza połowa lat 50. i „Życie Warszawy”.

W większości tych materiałów komiks jest tylko wzmiankowany jako jeden z elementów zdegenerowanej amerykańskiej „kultury”, choć kilka było mu poświęconych w całości. Na szczególną uwagę zasługują artykuły Grzegorza Jaszuńskiego (zwłaszcza Poważnie o »comicsach« z 306. numeru gazety z 1954 roku), który był w temat na tyle zaangażowany, że poświęcił mu jeden z rozdziałów w opublikowanej w 1956 roku książce Ludzie i dolary (chodzi o rozdział Czym skorupka za młodu nasiąknie).

Cyfrowe wersje archiwalnych numerów „Życia Warszawy”, z których pochodzą poniższe skany, są dostępne w zasobach Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej.

Ed. W., W stolicy kapitalizmu: Polityczne wychowanie przez apolityczne „comicsy”, „Życie Warszawy”, 1951, nr 7 (2225), s. 3.

Ed. W., W stolicy kapitalizmu: Młodzież – kwiat narodu, „Życie Warszawy”, 1951, nr 32 (2250), s. 3.

Grzegorz Jaszuński, „Kultura” po amerykańsku: Miliony analfabetów – Brak szkół – Nie ma teatrów, „Życie Warszawy”, 1951, nr 124 (2342), s. 5.

(Wys.), Z sal wystawowych: „My a oni”, „Życie Warszawy”, 1951, nr 141 (2359), s. 3.

D. Pr., Kultura amerykańska u siebie – i na eksport, „Życie Warszawy”, 1952, nr 23 (2577), s. 3.

Grzegorz Jaszuński, „Kultura” Dolara. Uboczny produkt fabrykantów broni, „Życie Warszawy”, 1952, nr 112 (2666), s. 3.

Antoni Słonimski, Amery-kain, „Życie Warszawy”, 1952, nr 135 (2689), s. 3.

PAL., Oświata w kraju gangsterów. Tak to wygląda z bliska, „Życie Warszawy”, 1952, nr 228 (2782), s. 4.

W-k, Krótkie spięcia: Swój do swego, „Życie Warszawy”, 1952, nr 290 (2844), s. 2.

(pik), „Oto Ameryka”. „Na każdym dolarze – ślady krwi”, „Życie Warszawy”, 1952, nr 302 (2856), s. 4.

Albert E. Kahn, Miliony podają sobie ręce, „Życie Warszawy”, 1953, nr 10 (2875), s. 2.

Jak Mikołajczyk z polski nawiewał, „Życie Warszawy”, 1953, nr 35 (2900), s. 3.

Ed. W., Powszechna i ludowa, „Życie Warszawy”, 1953, nr 117 (2981), s. 1.

Ich kultura, „Życie Warszawy”, 1953, nr 118 (2982), s. 3.

W-k, Krótkie spięcia: Biblia w comicsach, „Życie Warszawy”, 1953, nr 230 (3093), s. 2.

PAL, Nauka nie idzie w lat, „Życie Warszawy”, 1953, nr 246 (3109), s. 3.

Zygmunt Szymański, Odrodzenie niemieckiej kultury, „Życie Warszawy”, 1953, nr 291 (3154), s. 3.

August Grodzicki, Pochwała książki, „Życie Warszawy”, 1954, nr 128 (3300), s. 3.

Adam F. Wysocki, Spotkanie z francuską książką. Literatura wielkiego narodu, „Życie Warszawy”, 1954, nr 306 (3477), s. 4.

Grzegorz Jaszuński, Poważnie o »comicsach«, „Życie Warszawy”, 1954, nr 306 (3477), s. 4.

Rząd angielski zakazał kolportowania comicsów, „Życie Warszawy”, 1955, nr 37 (3519), s. 2.

Nehru przeciw comicsom oraz filmom propagującym wojnę, „Życie Warszawy”, 1955, nr 51 (3233), s. 2.

Ze świata, „Życie Warszawy”, 1955, nr 54 (3537), s. 2.

GAMMA., Krótkie spięcia: „Comicsy: i wolność, „Życie Warszawy”, 1955, nr 128 (3611), s. 3.

Stanisław Grzelecki, Z ekranów stolicy: Mały uciekinier, „Życie Warszawy”, 1955, nr 201 (3684), s. 4.