Jednym tylko ruchem potrafił przekazać to, na co przeciętny aktor potrzebował trzech. Wyrażał wszystko w sposób bezpośredni i śmiały, a jego wyczucie czasu było najbardziej przenikliwym, z jakim kiedykolwiek spotkałem się u japońskiego aktora. Przy całej tej szybkości cechowała go jednak zaskakująca wrażliwość[1]. Akira Kurosawa Na przestrzeni niemal pięćdziesięcioletniej karieryCzytaj dalej
Tag: film japoński
„Wąż”– klasyk kina jidai-geki
Wąż (Orochi, 1925, Buntarō Futagawa) to film, który trzeba znać, jeśli chce się snobować w towarzystwie na miłośnika starej filmowej japońszczyzny. A trzeba, ponieważ to jedna z produkcji, które zmieniły oblicze tamtejszego kina historycznego. Wcześniejsze filmy historyczne, zwane kyūha (dosł. stara szkoła), były utworami o nieskomplikowanych fabułach, nastawionymi na widowiskoweCzytaj dalej
Krótki komiks o trudnych początkach pocałunków w japońskim kinie
Jednym z elementów polityki amerykańskich władz w Japonii było promowanie otwartego wyrażania uczuć i pocałunków. Filmowa sekcja CI&E (Civil Information and Education Section), edukacyjno-propagandowe ramienia władz okupacyjnych, zachęcała wytwórnie, by włączały do filmów sceny pocałunków. Wkrótce wykształcił się specyficzny nurt filmów określanych mianem seppun eiga (filmy z pocałunkami). W lutymCzytaj dalej
Bibliografia: Polskie publikacje o kinie Japonii w otwartym dostępie
Artykuły w czasopismach: Bobrowski, Michał, Gatunkowe pogranicza – samurajskie filmy Hideo Goshy, „Litteraria Copernicana”, nr 2(14), 2014. [LINK1] Bobrowki, Michał, Odmienność podobieństw – melodramat po japońsku, „Studia Filmoznawcze”, vol. 29, 2008. [LINK1] Bobrowski, Michał, Ziarno jałmużny. Kurosawa czyta Dostojewskiego, „Studia Filmoznawcze”, vol. 30, 2009. [LINK1] Bochniarz, Marek; Sztafiej, Przemysław, PrzeciwCzytaj dalej
[Wideo] Takashi Miike – ekstremalny twórca z krainy dziwnego kina?
Podczas ostatniej edycji Akademii Kina Światowego organizowanej przez Stowarzyszenie Nowe Horyzonty w Kinie Nowe Horyzonty we Wrocławiu miałem przyjemność wygłosić trzy prelekcje poświęcone kinu japońskiemu. Dwie pierwsze prelekcje, poprzedzające pokazy filmów Rashomon (Rashōmon, 1950, Akira Kurosawa) i Imperium zmysłów (Ai no korīda, 1976, Nagisa Ōshima), wygłosiłem na żywo. Ze względuCzytaj dalej
Historyczne konteksty japońskich filmów: „Samurajskie chorągwie”
Choć na przestrzeni swej czterdziestotrzyletniej kariery reżyserskiej Hiroshi Inagaki zrealizował ponad sto filmów, z których wiele zyskało uznanie publiczności i krytyki, sam twierdził, że w pełni zadowolony jest zaledwie z dwóch projektów – trylogii poświęconej Musashiemu Miyamoto (1954-1956) oraz Samurajskich chorągwi (Fūrin kazan, 1969). Epicki fresk historyczny, oparty na powieściCzytaj dalej
Kilka słów o debiucie reżyserskim Keisukego Kinoshity
Dwóch oszustów przybywa na niewielką wyspę, podając się za synów mężczyzny, który kilkanaście lat wcześniej próbował założyć tam stocznię. Udaje im się nakłonić naiwnych mieszkańców wyspy, w tym przedstawicieli lokalnych elit (właścicielkę gospody, szefa firmy transportowej i kierownika rybaków), do zakupu akcji ich firmy, która to miałaby jakoby zająć sięCzytaj dalej
Dejaponizacja japońskich filmów we Włoszech: „Historia karania kobiet w epoce Tokugawa”
Kilkakrotnie wspominałem już, że jestem fanem praktyk produkcyjno-dystrybucyjnych włoskiej branży filmowej z lat 60. i 70. XX wieku, obliczonych zarówno na zamaskowanie faktu, że eksportowany film jest produkcją włoską, jak i tego, że sprowadzony do Włoch film nie jest produkcją amerykańską. Jakiś czas temu opisywałem, jak Opowieść niesamowitą o garbusieCzytaj dalej
Dejaponizacja japońskich filmów we Włoszech: „Opowieść niesamowita o garbusie”
Dzieje włoskiego przemysłu filmowego z czasów, gdy w jego ramach istniała jeszcze sensowna produkcja gatunkowa, to kopalnia kapitalnych przykładów praktyk produkcyjno-dystrybucyjnych obliczonych na maskowanie faktu, że eksportowany do innych krajów Europy, USA, Afryki i Azji film jest produkcją włoską. Zdarzały się również – choć zdecydowanie rzadziej – sytuacje, w którychCzytaj dalej
[Recenzja] „Visions of Japanese Modernity: Articulations of Cinema, Nation, and Spectatorship, 1895-1925”
Historia wczesnego dyskursu kina w Japonii Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat wystąpił bezprecedensowy przyrost liczby akademickich publikacji poświęconych kinu japońskiemu. O ile jeszcze w latach 1958-1990 anglojęzyczna literatura przedmiotu ograniczała się do kilkunastu pozycji książkowych oraz pojedynczych artykułów w czasopismach filmoznawczych i medioznawczych, o tyle obecnie liczy ona już bliskoCzytaj dalej
Historyczne konteksty japońskich filmów: „Samuraj zabójca”
Ostrzeżenie: Tekst zawiera spoilery zdradzające finał filmu. Samuraj zabójca (Samurai, 1965) to piąty z dziesięciu filmów Kihachiego Okamoto z udziałem Toshirō Mifune. Jego fabuła została oparta na powieści Japonia samurajów (Samurai Nippon) Jirōmasy Gunjiego, którą na potrzeby kina zaadaptował Shinobu Hashimoto – uznany scenarzysta filmowy i wieloletni współpracownik Akiry Kurosawy.Czytaj dalej
„Rewanż Godzilli” jako meta-film?
Rewanż Godzilli (Gojira, Minira, Gabara: Ōru kaijū daishingeki, 1969, Ishirō Honda) to film, który ma bardzo zły PR, także wśród miłośników Króla Potworów. Przyznaję, że kawał czasu temu sam dałem się porwać tej fali niechęci i nie odświeżyłem sobie filmu dobre 15 lat. Kiedy więc w końcu to przedwczoraj zrobiłem,Czytaj dalej
[Recenzja] „Time and Place Are Nonsense: The Films of Seijun Suzuki”
Twórczość Seijuna Suzukiego okiem kuratora filmowego Tom Vick jest postacią zasłużoną dla popularyzacji azjatyckiego kina na Zachodzie. Niegdyś związany z Los Angeles County Museum of Art, od 2001 roku pracuje jako kurator filmowy w Freer and Sackler Galleries – muzeum sztuki azjatyckiej działającym w ramach Smithsonian Institution w Waszyngtonie, gdzieCzytaj dalej
Początki kina w Japonii: Filmy na podstawie spektakli kabuki
Filmy na podstawie spektakli kabuki stanowiły istotny segment produkcji wczesnej japońskiej branży filmowej, przez niektórych zachodnich komentatorów wręcz z nią utożsamiany. W dzisiejszym wpisie przedstawiam okoliczności powstania pierwszych produkcji tego typu i ich specyfikę, sygnalizuję też przekształcenia, jakie dokonały się w ramach tej formuły filmowej na początku drugiej dekady XXCzytaj dalej
Początki kina w Japonii i sensotwórcza rola paratekstów
W 1897 roku Kōyō Komada, pracownik agencji reklamowej Hiromeya, brał po raz pierwszy w organizacji pokazów filmowych. W połowie 1899 roku powołał do życia Stowarzyszenie Japońskich Ruchomych Fotografii (Nihon Sossen Katsudō Shashinkai), zorientowane na wyświetlanie filmów krajowek produkcji. We wrześniu tego samego roku Komada nawiązał współpracę z podrzędną trupą teatruCzytaj dalej
„Calling Australia!” – wesołe życie w japońskim obozie jenieckim
W czasie wojny na Pacyfiku film stanowił jedno z podstawowych narzędzi propagandowych wykorzystywanych przez Japończyków. Większość produkcji była kierowana dla widowni krajowej oraz mieszkańców podbitych terenów. Jednym z wyjątków od tej reguły był pseudo-dokument Wzywamy Australię! (Calling Australia!) skierowany do widzów australijskich. Film został zrealizowany na Jawie w 1943 rokuCzytaj dalej
Jak reklamowano w Japonii w 1900 roku film z powstania bokserów
Plakaty filmowe (i trailery, i omówienia w książkach filmoznawczych, i relacje znajomych) potrafią wzbudzić oczekiwania względem filmu, którym ten nie jest w stanie sprostać. Jest tak nie od dziś, ani nie od wczoraj. Tak samo było w przypadku plakatów reklamujących pokazy japońskiego filmu z powstania bokserów, zrealizowanego na zlecenie YoshizawaCzytaj dalej
Japonia w katalogu firmy braci Lumière
Pierwsze filmy, jakie nakręcono w Japonii, nie powstały z myślą o widowni krajowej, lecz widzach europejskich, głodnych nowinek i widoków z odległych krain. Zrealizował je François-Constant Girel, francuski operator, który został wysłany do Japonii przez braci Lumière, by pomógł Katsutarō Inabacie – importerowi pierwszych kinematografów – w organizacji pokazów, jednocześnieCzytaj dalej
„Album fotografii z incydentu w północnych Chinach”
W latach 1899-1901 na terenie północo-wschodnich Chin toczyło się tzw. powstanie bokserów, skierowane przeciw dynastii Qing i cudzoziemcom. W czerwcu 1900 roku do stłumienia buntu, na tym etapie wspieranego już przez panującą dynastię, przystąpiły oddziały koalicji ośmiu mocarstw (Niemcy, Wielka Brytania, Japonia, Rosja, USA, Francja, Włochy, Austro-Węgry). Powstanie cieszyło sięCzytaj dalej
Anglojęzyczne artykuły w „Kinema Record”
„Kinema Record” (alternatywnie „Kinema rekōdo”) był magazynem filmowym wydawanym w Japonii w latach 1913-1917. Pismo zrzeszało progresywnych miłośników kina, którzy dali początek nieformalnemu Ruchowi Czystego Filmu (Jun’eigageki undō), mającemu ambicję modernizacji japońskiego kina przez upodobnienie go do kina zachodniego. Nazwa „Kinema Record” wprowadzona została w piątym numerze, wcześniej zaś magazynCzytaj dalej
Wczesne japońskie plakaty filmowe z kolekcji Narodowego Centrum Filmowego
Narodowe Centrum Filmowe działające przy Narodowym Muzeum Sztuki Współczesnej w Tokio udostępniło w ubiegłym roku elektroniczne wersje części swoich zbiorów wczesnych japońskich plakatów filmowych. Wówczas zupełnie mi to umknęło, a na plakaty natknąłem się wczoraj – tradycyjnie już – szukając w Internecie całkiem innych rzeczy. Pomyślałem więc, że jest toCzytaj dalej