„Co to za stary film tu pokazujesz?” – możecie zapytać. Jeśli byście to zrobili, to pewnie odpowiedziałbym: „Ano stary, i ciekawy, choć jednocześnie smutny”. Bo mam tu dla Was coś z dziedzin historii polarystyki, japońskiego kina i, niestety, okrucieństwa względem zwierząt. Wszystko to dotyczy japońskiej wyprawy na biegun południowy zCzytaj dalej
Tag: Historia Japonii
Daniel Olbrychski o funkcji szoguna w feudalnej Japonii
Jakiś czas temu na mój dysk trafił pressbook do filmu Stara baśń z 2003 roku w reżyserii Jerzego Hoffmana. I nieironicznie uważam, że jest to bardzo fajny pressbook – pokaźny (56 stron), przejrzysty, schludny, informacyjny i po brzegi wypchany cytatami z osób zaangażowanych w realizację filmu. Dla dziennikarzy rzecz idealna,Czytaj dalej
Z dziejów rysunku satyrycznego: „Puck” i wejście Japonii do grona światowych potęg
Dla osób, które regularnie zerkają na fanpejdż, nie będzie pewnie zaskoczeniem, że lubię historyczne rysunki satyryczne. Szczególnie cenię sobie satyrę polityczną z amerykańskiego magazynu „Puck”, a to ze względu na szczegółowość rysunku, przemyślaną kompozycję i ogrom znaczących detali. Moim faworytem z osób tam publikujących jest Joseph Ferdinanda Keppler, znany równieCzytaj dalej
Dzielni mali Japończycy: Wojna rosyjsko-japońska w brytyjskich filmach z epoki
Wojna rosyjsko-japońska (1904-1905) budziła na Zachodzie ogromne zainteresowanie ze względu na jej wagę dla sytuacji polityczno-ekonomicznej na Dalekim Wschodzie i fakt, że była pierwszym konfliktem, w którym zachodnie mocarstwo mierzyło się z „orientalnym” przeciwnikiem na równych warunkach. Konflikt ten był nie tylko wydarzeniem politycznym i militarnym, ale również medialnym, aCzytaj dalej
Misemono: japoński świat atrakcji, Cz. 4: Cenzura i relacje misemono z yose
Na przestrzenie epoki Edo liczba, częstotliwość pokazów misemono stale wzrastała. Sprzyjał temu fakt, że władze przyjmowały względem misemono permisywną postawę i – w przeciwieństwie do kabuki czy ukiyō-e – nie były zainteresowane ich regulacją, przynajmniej tak długo, jak te nie zatracały ulotnego charakteru. Cenzura misemono Nakazy zamknięcia pokazów wydawano rzadko,Czytaj dalej
Misemono: japoński świat atrakcji, Cz. 3: Realizm i dydaktyka
Powszechnie przyjmuje się, że tradycyjna sztuka japońska – zarówno malarstwo, jak i teatr – ma charakter prezentacyjny, tj. nie cechuje jej iluzjonizm, rozumiany jako dążenie do możliwie wiernego oddania rzeczywistości. Misemono stanowi na tym tle fenomen o tyle istotny, że w jego ramach występowały wyraźne tendencje realistyczne, które – przynajmniejCzytaj dalej
Misemono: japoński świat atrakcji, Cz. 2: Przed-filmowe media wizualne
Pokazy misemono odegrały istotną rolę w rozwoju nowoczesnej kultury wizualnej, rozumianej jako kultura konsumpcji obrazów, kładąc tym samym podwaliny pod rozwój kina w Japonii. Od późnego okresu Edo w ich ramach funkcjonowały i cieszyły się dużą popularnością trzy ważne przed-filmowe media wizualne: zograskop, pudło perspektywiczne i latarnia magiczna (laterna magica).Czytaj dalej
Misemono: japoński świat atrakcji, Cz. 1: Wprowadzenie
W epoce Edo w Japonii wykształciła się bogata kultura miejska, która charakteryzowała się szeroką gama rozrywek wykraczających poza teatr kabuki, bunraku, literaturę popularną, malarstwo drzeworytnicze, dzielnice rozkoszy. Nie miej istotną rolę – a pod pewnymi względami istotniejszą, jako że były one dostępne finansowo dla większej liczby ludzi – odgrywały wCzytaj dalej
„Kultura tradycyjna” i „kultura popularna” – pozorna sprzeczność. Kilka uwag o japońskiej (pop)kulturze okresu Edo
Pozwolę sobie zacząć tonem osobistym. Więcej nawet: zacznę od wyznania. Choć jestem niereformowalnym dziecięciem epoki cyfrowej i orędownikiem totalnej digitalizacji, od czasu do czasu zdarza mi się oderwać od komputera i odwiedzić oldskulowe muzeum. Czynię to zazwyczaj wówczas, gdy prezentowana jest w nim jakaś wystawa poświęcona sztuce/kulturze Japonii, co wCzytaj dalej
Między ryōsai kenbo a modan gāru: Japońska kobieta w latach 1868-1937
Wielki projekt społeczny epoki Meiji W połowie XIX wieku Japonia zarzuciła ponad dwustuletnią restrykcyjną politykę izolacji i otwarła się na wpływy Zachodu, inicjując tym samym proces, w wyniku którego w ciągu niespełna stu lat kraj przeszedł przez fazy modernizacji, demokratyzacji i militaryzacji. U progu Restauracji Meiji (1868-1912) władze stanęły przedCzytaj dalej
Sprawa Akō a Chūshingura, fakty a przedstawienia: Filmowe (re)interpretacje historii 47 wiernych roninów
Niekończąca się historia Opowieść o 47 wiernych roninach, mszczących się na dworskim urzędniku za śmierć swego pana, a następnie popełniających rytualne samobójstwo, na stałe wpisała się w ramy japońskiej narracji kulturowej. Mimo zmieniających się warunków społeczno-politycznych, zwłaszcza w zakresie oficjalnej ideologii państwowej, opowieść tę cechuje niebywała żywotność i siła oddziaływania.Czytaj dalej